400 ZŁOTYCH ZA NARUSZENIE ZAKAZU REKLAMY APTEKI – CZY TO ADEKWATNA WYSOKOŚĆ KARY?

Za naruszenie zakazu reklamy aptek grozi kara pieniężna w wysokości do 50.000 złotych.

W praktyce orzeczniczej organów inspekcji farmaceutycznej wskazuje się, że decyzja o wysokości nakładanej kary w związku z naruszeniem ustawowego zakazu reklamy aptek powinna uwzględniać szereg czynników, do których należą m.in.: okres, stopień i okoliczności naruszenia, uprzednie naruszenia przepisów przez dany podmiot i zachowanie podmiotu w toku postępowania. Ostateczna wysokość sankcji ma być zatem adekwatna do zakresu naruszenia przepisów prawa.

Postępowanie pewnego śląskiego przedsiębiorcy, który dwukrotnie posłużył się ulotkami, na których wraz z informacjami o planowanym otwarciu apteki i o adresie placówki zamieszczono hasła następującej treści: „Centrum tanich leków”, „Zbieraj punkty-odbieraj nagrody”, „bezpłatny pomiar ciśnienia”, „Sprawdź nasze ceny” „Wkrótce otwarcie” należy uznać za naruszające Prawo farmaceutyczne i w zw. z tym ocenić z uwzględnieniem powyższych czynników determinujących wysokość nałożonej sankcji.

Nie ulega wątpliwości, że przedmiotowe komunikaty stanowiły przekaz reklamowy o atrakcyjnych warunkach zakupów, które miała oferować nowo otwierana apteka. W konsekwencji, za wyżej wskazane naruszenie przepisów prawa, Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny w Katowicach (dalej: „WIF”) nałożył na przedsiębiorcę karę pieniężną w wysokości 400 złotych.

Od powyższego rozstrzygnięcia odwołanie złożyła Śląska Izba Aptekarska wskazując, że kara w wysokości 400 złotych jest nieadekwatna do zakresu dokonanego naruszenia. Główny Inspektor Farmaceutyczny (dalej: „GIF”) uchylił ww. decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Na gruncie przedmiotowej sprawy, pojawiło się kilka istotnych zagadnień, które zostaną poruszone przez nas w dalszej części artykułu.

Wytyczne w przedmiocie miarkowania kary pieniężnej

Po pierwsze, organy administracji publicznej zobowiązane są prowadząc postępowanie kierować się zasadami proporcjonalności oraz równego traktowania. W kontekście miarkowania kary pieniężnej za naruszenie zakazu reklamy aptek organ każdorazowo winien uwzględnić wysokość kar wymierzanych przez innych wojewódzkich inspektorów farmaceutycznych za to samo naruszenie

Po drugie, nałożenie kary pieniężnej w najniższym wymiarze powinno być uzasadnione szczególnymi okolicznościami faktycznymi sprawy, to jest np. pierwszym naruszeniem ustawowego zakazu, charakterem podejmowanych działań, rodzajem (formą) stosowanej reklamy czy wreszcie postawą strony w toku całego postępowania administracyjnego.

Po trzecie, w przypadku powtórnego złamania zakazu reklamy aptek, aby kolejna sankcja nakładana za stwierdzone naruszenie spełniła swoją funkcję edukacyjną i odstraszającą powinna być bardziej dotkliwa od tych nałożonych uprzednio. Jeżeli bowiem podmiot narusza po raz kolejny zakaz reklamy aptek i ich działalności świadczy to o tym, że dotychczas nałożone na niego kary pieniężne nie przyniosły skutku prewencyjnego.

Rękojmia należytego prowadzenia apteki a łamanie zakazu reklamy aptek.

Odnośnie procesu weryfikowania, czy podmiot ubiegający się o udzielenie zezwolenia na prowadzenie apteki posiada rękojmię należytego jej prowadzenia, Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny powinien uwzględnić takie okoliczności jak uczciwość i rzetelność w prowadzeniu danej działalności, jak również dotychczasowe zachowanie świadczące o przestrzeganiu ustawowych zasad prowadzenia tego rodzaju działalności (wyrok WSA z siedzibą w Warszawie z dnia 9 lutego 2017 r., sygn. akt postępowania: VI SA/Wa 1603/16).

Okoliczność, że dany przedsiębiorca narusza zakaz reklamy aptek na długo przed udzieleniem zezwolenia na prowadzenie apteki nie powinna pozostać bez wpływu na rozstrzygnięcie w przedmiocie udzielenia zezwolenia. Rozpoczęcie działalności reklamowej jeszcze przez uzyskaniem zezwolenia na prowadzenie apteki powinno podlegać ocenie prawnej i wpływać na wysokość wymierzonej kary pieniężnej za ten czyn.

Interes izby aptekarskiej

Warto podkreślić, że w przedmiotowej sprawie wskazano, że Izba Aptekarska posiada interes społeczny umożliwiający wszczęcie postępowania administracyjnego w przedmiocie prowadzenia reklamy apteki na wniosek Izby. Interes społeczny Izby Aptekarskiej koresponduje w tym wypadku z interesem samorządu zawodowego i jego celami statutowymi.

Rozstrzygnięcie

W konsekwencji Główny Inspektor Farmaceutyczny uchylił decyzję WIF w całości (tj. nie ograniczając się jedynie do wymiaru kary) oraz przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Obecnie Śląska Izba Aptekarska oczekuje na ponowne rozpoznanie sprawy przez WIF w Katowicach oraz wydanie decyzji uwzględniającej wytyczne GIF.


Autor: Wiktoria Jaromska-Gumkowska – Kancelaria KONDRAT i Partnerzy
KONDRAT i Partnerzy biuro@kondrat.pl

źródło zdjęcia: https://pixabay.com/pl